Nằm ven thành phố Cần Thơ sầm uất hiện đại, phường Phú Thứ (quận Cái Răng) có một xóm nghề làm gạch truyền thống khoảng 100 năm tuổi. Dù nghề đã qua thời hoàng kim, thu nhập của những người phụ nữ đóng gạch miền Tây trở nên bấp bênh nhưng không ai muốn bỏ nghề.
 |
| Công việc của nữ thợ hồ rất vất vả và vất vả |
Quên đi số phận ‘chân yếu tay mềm’
Tại cơ sở làm gạch Thanh Tùng, khoảng 14h, chiếc máy ép gạch cũ chạy liên tục, tiếng máy nổ to, đều đặn. Ở đó, một nhóm phụ nữ thuộc tầng lớp lao động nghèo gồm bảy phụ nữ lớn tuổi đang làm việc không mệt mỏi. Mỗi người phụ trách một công đoạn: ôm đất, cho máy ép, cắt – xếp những viên gạch mới cho vào lò, kéo gạch về phơi … Ai cũng chạy đua với thời gian để sức người cho kịp. với công suất của máy.
 |
| Chấp nhận gian khổ vì tương lai học hành của gia đình và con cái |
Đưa bàn tay lấm lem bùn đất lau vội những giọt mồ hôi trên mặt, chị Nguyễn Thị Lợi (40 tuổi) thở phào cho biết, nếu báo chí “đẻ” nhiều gạch thì đồng nghĩa với việc người lao động sẽ nhận được nhiều tiền hơn. Vì vậy, dù vất vả nhưng các thành viên không muốn nghỉ ‘giữa hiệp’ mà làm liên tục 4 tiếng vào ca chiều.
“Nếu cả tổ phối hợp nhịp nhàng thì một ngày có thể sản xuất được hơn 16 viên gạch (1 hạng mục tương đương 1.000 viên gạch – PV). Tùy theo tính chất công việc mà mức thù lao khác nhau. Với 1 viên gạch, người giữ đất được trả 12.000 đồng, phơi gạch 9.000 đồng, cắt xếp gạch 8.000 đồng. Ngoài ra, mỗi người kiếm được khoảng 120.000 đồng / ngày. Chi tiêu sinh hoạt hàng ngày cũng đủ ăn ”, bà Lợi nói.
 |
| Hầu hết các nữ thợ hồ đều trên 30 tuổi, không đất đai, không kế sinh nhai |
Trời nắng như đổ lửa, chị Trịnh Thị Phi (40 tuổi) vất vả kéo chiếc xe gỗ chở hàng trăm viên gạch nặng về phơi. Mặt đỏ bừng vì nắng, bà Phi cho biết nghề này nghịch mùa mưa, thuận mùa nắng nên ai cũng cố gắng ‘cày’. “Chấp nhận làm nghề này, hầu hết phụ nữ chúng tôi chưa quan tâm đến việc chăm sóc bản thân. Không kể đến sạm nắng, nám da, xấu xí, điều chúng tôi quan tâm nhất là làm sao kiếm được nhiều tiền để tương lai con cái sau này tươi sáng và tốt đẹp hơn ”, ông Phi nói.
Đối với những người phụ nữ làm gạch ở đây, đó là một niềm vui được làm việc bởi không phải lúc nào lò gạch cũng đỏ lửa. Nhiều người sống dựa vào nghề truyền thống này, vì chưa tìm được sinh kế phù hợp. Bởi lẽ, họ phải lo cho con cái, gia đình, xây lò gạch để được gần nhà.
 |
| Được ăn no là hạnh phúc |
Bà Trần Thị Đẹp (53 tuổi) kể lại: “Ám ảnh nhất là năm 2020, triều cường lịch sử, nước lênh láng, lò gạch đóng băng mấy tuần liền mà không làm được gì. Chúng tôi cũng vậy. hết cách mưu sinh, chỉ mong đến ngày lò gạch hoạt động trở lại, rất may thời điểm đó có nhiều đoàn từ thiện từ trung tâm TP.Cần Thơ đến hỗ trợ gạo, nhu yếu phẩm giúp chị em vượt qua khó khăn. Giai đoạn.
Lo lắng về sự nghiệp lụi tàn
Ông Nguyễn Văn Nghĩa, một chủ lò gạch có hơn 20 năm kinh nghiệm cho biết, thời hoàng kim của làng lò gạch này là những năm 2000. Về sau, nguyên liệu, nhiên liệu tăng giá, các cơ sở sản xuất gạch công nghiệp mọc lên mạnh ở trung tâm thành phố. Dù nằm cạnh khu vực nội thành, nhưng làng nghề gạch nung truyền thống mai một dần vì khó cạnh tranh, không còn hút hàng nên chẳng mấy ai chú ý đến.
\N
 |
| Phơi gạch dưới cái nắng như thiêu như đốt. |
Cũng cùng nỗi buồn, ông chủ lò gạch Ngô Xuân Thắng chỉ tay về hai tháp lò cũ nát, phủ đầy rêu xanh tiếc nuối: “Tôi có 3 cái lò, trong đó 2 cái nay đã ngừng hoạt động. Ngày xưa, nghề còn thịnh. , 3 lò hoạt động hết công suất ngày nào vẫn không bán được, nay lò 1-2 tháng mới cháy một lần, những năm gần đây thị trường ngày càng đìu hiu, nếu kéo dài tình hình sẽ khó khăn. để giữ nghề truyền thống của ông cha ta để lại ”.
 |
| Bỏ qua nắng, cháy nắng, sạm đen, da xấu xí, không quan tâm chăm sóc bản thân |
Theo các bậc cao niên, hơn nửa lò tháp ở đây đã đóng cửa, thợ làm thuê cũng vắng dần từ đó đến nay. Những người trẻ tuổi, đặc biệt là nam giới, những người mang gánh nặng cơm áo gạo tiền, buộc phải tìm công việc mới hoặc rời quê lên các thành phố lớn để kiếm sống. Hầu hết công nhân của làng lò gạch là phụ nữ ngoài 30 tuổi, không đất đai, không kế sinh nhai.
Không chỉ chủ lò buồn, những người phụ nữ làm nghề lâu năm cũng chạnh lòng khi chứng kiến làng nghề mai một, tàn lụi theo thời gian. Hầu hết họ không có câu trả lời là sẽ đi đâu, làm nghề gì nếu một ngày làng nghề ngừng cháy, vì họ không có bằng cấp và đã lớn tuổi. Là trụ cột của gia đình có 4 nhân khẩu, bà Nguyễn Thị Cẩm (61 tuổi) cho biết, nhờ làm thợ hồ 20 năm qua nên bà mới lo được cho con ăn học.
 |
| Lo làng nghề truyền thống mai một |
“Nghề thợ nề này đã tạo ra miếng cơm manh áo cho phụ nữ nghèo ở địa phương. Đã quen với lao động chân tay và chịu được những công việc nặng nhọc nên một người cao tuổi như tôi vẫn có thể làm được. Bên cạnh đó, tính chất công việc thoải mái, không gò bó, áp lực như làm việc tại các công ty, xí nghiệp. Nếu mệt thì vui vẻ dìu tôi ngồi nghỉ một chút rồi làm tiếp ”, chị Cẩm bộc bạch.
Chia sẻ với chúng tôi, chị Nguyễn Kiều Thi (32 tuổi) cho biết, công việc khá vất vả, nhiều lúc cơ thể đau nhức, ê ẩm. Một viên gạch vô tình rơi trúng tay hoặc chân là chuyện bình thường. Công việc tuy vất vả là vậy nhưng nhờ nghề này mà chị có thể ở nhà chăm mẹ già ốm đau, có thu nhập để không phải đi xin ăn. “Gia đình tôi không có ruộng để canh tác, người thân đau ốm liên miên, phải thuốc thang liên miên. Nếu không làm thợ hồ mấy năm nay, tôi không biết phải xử lý ra sao ”, chị Thi nói.
 |
| Những người phụ nữ này không có câu trả lời sẽ đi đâu, làm gì nếu một ngày lò gạch ngừng cháy |
Mỗi nữ thợ hồ là một hoàn cảnh, không ai giống ai nhưng đều có chung nỗi lo và niềm hy vọng: “Mong làng nghề lò gạch sẽ phục hồi và phát triển trở lại. Nghề làm gạch tuy vất vả nhưng chúng tôi sẽ cảm thấy rất vui và hạnh phúc vì có điều kiện kinh tế để thoát nghèo, san sẻ gánh nặng gia đình, vun đắp cho tương lai của các con. tốt hơn ”, bà Trần Kim Châu (63 tuổi) nói.