Người lính Ukraine đi đến mép sông, nhìn vào phía xa tiếng pháo, rồi quăng dây câu xuống vùng nước xanh đục phía dưới. Sự thờ ơ của anh ấy ở một chiến tuyến gần với Thành phố Lyman đang nói lên rằng: Các đồng đội của anh ấy ở gần đó đã chiến thắng.
Nhưng về phía đông nam, cách đó chưa đầy 50km, một nhóm binh sĩ Ukraine đeo súng trường thận trọng di chuyển qua tàn tích của một cây cầu bị phá hủy ở trung tâm một thành phố khác – Bakhmut. Tiếng pháo của quân Nga, sau đó là một đám khói, dường như phát đi một tín hiệu: Quân đội Nga đang nhanh chóng tiếp cận.
Cuộc chiến tranh giành vùng Donbass trọng yếu ở miền đông Ukraine hiện đang tập trung vào hai thành phố chiến lược quan trọng này. Các cuộc giao tranh diễn ra ác liệt khi cả hai bên chạy đua để giành quyền kiểm soát các vùng đất trước khi mùa đông ập đến.
Sau một cuộc phản công thành công ở Kharkiv, miền đông bắc đất nước, người Ukraine đang hy vọng vào những chiến thắng sâu rộng hơn trước một đối thủ đã bộc lộ điểm yếu. Nhưng Donbass là một chiến trường khác mà người Nga sẽ cố thủ hơn nhiều.
Ukraine đang nỗ lực tái chiếm Lyman, một trung tâm tiếp tế quan trọng cho các lực lượng Nga ở rìa phía tây của Donbass. Các lực lượng Nga hiện đã kiểm soát thành phố này, nhưng Ukraine đang hy vọng sử dụng nó như một cửa ngõ để đẩy xa hơn về phía đông và duy trì đà phản công của họ.
Trong khi đó, Bakhmut là lối vào phần khu vực vẫn do quân Ukraine trấn giữ. Có được vị trí này cũng sẽ mang lại cho Nga một chiến thắng sau khi bị đánh bại tại Kharkiv. Người Nga đã không ngừng pháo kích vào Bakhmut trong ba tháng qua.
Cuộc chiến giành Bakhmut và Lyman của cả hai bên vì thế mà nóng lên, trước khi tiền tuyến bị đình trệ trong thời tiết mùa đông lạnh giá. Nếu Lyman bị bắt, lực lượng của Kiev sẽ sẵn sàng đánh chiếm lại các vùng lãnh thổ khác ở Donbass trong những tháng tới. Họ sẽ gây áp lực lên hai thành phố lớn của Donbass, Kramatorsk và Sloviansk, với những đợt pháo kích thường xuyên hơn.
Ở Lyman, người Ukraine đã đạt được một số thành công. Đội hình của họ đang tấn công thành phố từ phía nam và phía tây và chiếm các ngôi làng ở ngoại ô.
Bị cắt khỏi nguồn cung cấp của Nga từ phía bắc sau cuộc xâm lược Ukraine gần đây, Lyman ban đầu được Kiev đánh giá là một mục tiêu chinh phục nhanh tiềm năng. Tuy nhiên, quân tiếp viện của Nga đã đến được thành phố và làm chậm bước tiến của họ, ít nhất là vào lúc này.
“Mọi thứ đang thay đổi rất nhanh ở đây”, một binh sĩ Ukraine đóng quân ở phía nam Lyman cho biết. Trong tuần qua, các lực lượng Ukraine đã tấn công ngôi làng Shchurove, một thị trấn nghỉ mát nhỏ gần thành phố, nằm ẩn mình giữa những khu rừng rậm và sông Siversky Donets.
Tại Bakhmut, Nga đang tái hiện chiến lược tấn công hai mũi nhọn của Ukraine. Quân đội Ukraine cố thủ xung quanh thành phố đã bị bao vây và tấn công từ phía đông và nam. Họ phải chịu một lượng thương vong và tổn thất phương tiện khá lớn. Nga hồi đầu tháng đã kiểm soát ít nhất một ngôi làng gần ngoại ô Bakhmut.
Đại tá Yurii Bereza, tiểu đoàn trưởng Vệ binh Quốc gia Ukraine, lực lượng trải dài 150 km trên mặt trận ở Donbass cho biết: “Vấn đề chính hiện nay là chúng ta cần giữ Bakhmut.
Trước đó, lực lượng của Moscow đã từng bước giành được các lãnh thổ ở Donbass trong suốt mùa hè, đánh chiếm hai thành phố lân cận là Lysychansk và Sievierodonetsk. Nhưng sau cuộc phản công gần đây, quân đội Ukraine đã chiếm lại một số ngôi làng nhỏ ở ngoại vi phía tây của khu vực.
Michael Kofman, giám đốc bộ phận nghiên cứu về Nga tại CNA, một tổ chức tư vấn quốc phòng ở Arlington, Mỹ, cho biết quân đội Nga ở Ukraine đang bị “căng quá mức”. “Họ đã mất thế chủ động và thiếu lực lượng để bảo vệ một chiến trường rộng lớn.”
Bằng chứng về sự hụt hẫng của Nga được đưa ra khi Điện Kremlin công bố lệnh huy động hàng trăm nghìn quân dự bị, trong đó một số quân có khả năng sẽ được triển khai tới mặt trận trong những tuần và tháng tới. Mặc dù việc huấn luyện tân binh có thể gặp nhiều khó khăn nhưng những binh sĩ Nga mới được điều động này vẫn sẽ là một trở ngại đối với các lực lượng Ukraine.
Hiện tại, các khu vực xung quanh Lyman và Bakhmut đang được triển khai quân tiếp viện của Nga. “Vấn đề là trước đây mỗi mét vuông có 1-2 lính. Và bây giờ là 10 ”.
Địa hình của vùng Donbass – với những cánh đồng bằng phẳng và sông ngòi – đã khiến cả hai bên sử dụng bất cứ chiến thuật nào có thể để dồn kẻ thù vào “điểm nghẹt thở”. Trong nhiều tháng, sông Siversky Donets đã định hình chiến tuyến Donbass vì không bên nào có thể tấn công an toàn qua tuyến đường thủy này cho đến gần đây.
Xung quanh Bakhmut, một thành phố với dân số khoảng 70.000 người trước chiến tranh, lực lượng Nga không còn bị cản trở bởi đường thủy. Không giống như ở Lyman, nơi có sự kết hợp của lực lượng dự bị, lực lượng địa phương thân Nga và quân chính quy Nga, khu vực xung quanh Bakhmut phần lớn do Nhóm Wagner, một lực lượng bán quân sự kiểm soát. .
Tuy nhiên, các lực lượng Nga đang dần lấn tới Bakhmut. Các cuộc bắn súng máy ở vùng ngoại ô gần như không ngừng trong một sự thay đổi rõ rệt so với các cuộc pháo kích qua lại đã xác định cuộc chiến ở Donbass.
Các cuộc giao tranh đã tiến lên, rồi lùi lại trong nhiều tuần: Lực lượng Nga tấn công và tiến lên. Quân đội Ukraine bị mất phương tiện, người và vài trăm mét lãnh thổ. Binh sĩ Ukraine sau đó đã giành lại lãnh thổ bằng cách tổ chức các cuộc phản công.
Các chỉ huy Ukraine ở Bakhmut gần đây nói rằng ngay cả sự hiện diện của hệ thống tên lửa pháo tầm xa do Mỹ cung cấp, được gọi là HIMARS, sẽ không tạo ra nhiều đứt gãy trong chuỗi cung ứng của Nga nữa. . Đó là một sự thay đổi đáng kể so với mùa hè khi vũ khí lần đầu tiên được giới thiệu. Điều đó cho thấy Nga đã thích nghi với các cuộc tấn công bằng cách phân tán kho đạn dược tốt hơn.
Trong khi đó, bị kẹt giữa cuộc giao tranh là những thường dân tuyệt vọng. Đầu tiên là các vùng ngoại ô bị pháo kích, sau đó là các trung tâm thành phố – ban đầu không thường xuyên nhưng với số lượng ngày càng tăng. Mất điện, nước, hệ thống sưởi và dịch vụ điện thoại di động trong một thành phố thường báo trước sự bắt đầu của sự cô lập hoàn toàn.
Bakhmut và các công dân của thành phố này đã cố gắng tránh bước vào giai đoạn cuối cùng đó. Nhưng thực tế thật phũ phàng. Những công viên cỏ mọc um tùm, những bãi rác ngập nước và những thứ trông giống như những chiếc xe cứu thương bị cháy nằm bên ngoài bệnh viện thành phố. Andriy, một chủ cửa hàng ở trung tâm Bakhmut, cho biết giao tranh ngày càng “tồi tệ”, “cây cầu bị nổ tung, pháo kích không ngớt”.