Nam Bộ là vùng đất màu mỡ, được bồi đắp bởi hệ thống sông, kênh, rạch chằng chịt. Nơi đây luôn được thiên nhiên ưu đãi ban tặng nhiều sản vật đa dạng, phong phú nên ẩm thực Nam Bộ cũng mang nét phóng khoáng, hoang sơ.
Phong cách ẩm thực “dậy từng mùa”
Nhắc đến miền Nam, người ta thường nghĩ ngay đến cụm từ “Có cá dưới sông, có rau trên bờ“. Nhờ sự ưu ái của thiên nhiên nên mỗi mùa ở đây đều có những đặc sản riêng.
Cá đầu mùa còn non, thịt mềm ngọt, hầu như không có xương. Hoa bồ công anh cũng đang vào mùa nở hoa, vàng giòn. Kết hợp vị ngọt của cá linh và vị chua của nấm linh chi tạo nên một món canh, lẩu thơm ngon, có hương vị khó cưỡng mà không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác.
Chuột đồng ngon nhất vào mùa gặt. Khi lúa trên đồng chín, nguồn thức ăn dồi dào thì chuột đồng cũng béo hơn. Món này được nướng chín vàng, da giòn, thịt mềm, thơm. Khi ăn, người ta thường nhâm nhi với cơm rượu và nghe vài câu vọng cổ, vì thế đã trở thành thú thưởng thức của người dân miền Tây và Đông Nam bộ.
Ẩm thực thể hiện sự mộc mạc, dân dã
Món ăn Nam Bộ còn mang đậm dấu ấn từ xa xưa, thuở sơ khai. Họ đánh bắt được gì, họ sẽ chế biến món ăn ngay tại chỗ. Đây là một nét dân dã, mộc mạc trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ. Bạn có thể đến với các món ăn đặc trưng như: Vịt quay, mắm sống, gà nướng đất sét, cá nướng, rắn nướng, … kết hợp với các loại rau dân dã sẵn có, dễ kiếm như búp sen, bông súng, điên điển. ,…
Người miền Nam dễ tính và tự nhiên trong cách thưởng thức ẩm thực. Họ có thể dọn dẹp và ăn cơm ngay trên sàn nhà. Nhưng khi khách đến chơi nhà vẫn bày biện trang trọng để tỏ lòng hiếu khách.
Kết hợp các vùng đa dạng
Bên cạnh những món ăn dân dã hấp dẫn thực khách, ẩm thực Nam Bộ còn khiến người ta thích thú bởi sự pha trộn của nhiều nền ẩm thực khác nhau. Ẩm thực Nam Bộ là sự kết hợp giữa văn hóa ẩm thực miền Bắc, miền Trung và ảnh hưởng của văn hóa Khmer.
Phở miền Nam được dùng với nước chấm ngọt (tương đen), tương ớt đỏ, chanh, ớt tươi, ngò gai, húng quế, giá đỗ, hành tím xắt mỏng. Nước dùng phở thường không trong như nước phở ngoài Bắc mà có màu hơi đục, vị ngọt hơn, béo hơn.
Chè miền Nam cũng rất phong phú. Ngoài tiếp nhận các loại chè từ các vùng miền, người dân Nam Bộ còn sáng tạo thêm nhiều món như chè khoai dẻo, chè chuối, chè bà ba… ăn kèm với nước cốt dừa. Đối với người miền Nam nói chung hay Sài Gòn nói riêng, nước cốt dừa tuy chỉ là nguyên liệu phụ nhưng đã tạo nên sức hấp dẫn cho nhiều món ăn.
Vị ngọt đặc trưng trong các món ăn
Ẩm thực miền Bắc có hương vị đậm đà, miền Trung là vị cay nồng của ớt. Ngọt là một loại gia vị đặc trưng được nêm vào nhiều món ăn Nam Bộ.
Nhờ kế thừa, phát huy và không ngừng tìm tòi, sáng tạo, ẩm thực Nam bộ ngày càng phong phú, đa dạng, góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa dân tộc.