 |
| Các quốc gia phụ thuộc vào khí đốt của Nga đang khẩn trương tìm kiếm các nguồn nhiên liệu thay thế cho Nga và có thể phải quay trở lại sử dụng than. Hình ảnh hơi nước bốc lên từ tháp giải nhiệt tại nhà máy nhiệt điện RWE của Đức ở Nuremberg. (Nguồn: Reuters) |
Nga tung “đòn đau”
Tuần trước, Nga đã giảm cung cấp khí đốt cho 5 nước thuộc Liên minh châu Âu (EU), trong đó có Đức, nền kinh tế lớn nhất khối. EU chủ yếu dựa vào khí đốt của Moscow để sản xuất điện và vận hành ngành năng lượng của mình.
Theo đó, tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga đã cắt giảm 60% nguồn cung thông qua Nord Stream 1.
Gazprom cho biết họ phải cắt các dòng chảy đến châu Âu qua Nord Stream 1 vì các lệnh trừng phạt của phương Tây đã làm kẹt một phần thiết bị quan trọng đang được bảo trì ở Canada.
Hành động của gã khổng lồ năng lượng Nga đã khiến giá khí đốt tự nhiên tăng chóng mặt. Điều đó làm tăng doanh thu cho Nga vào thời điểm nước này đang chịu áp lực từ các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây và làm gia tăng căng thẳng của châu Âu về sự hỗ trợ chính trị và quân sự của nước này đối với Ukraine.
Các động thái của Gazprom cũng có thể được coi là bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Trước đó, Moscow đã ngừng cung cấp khí đốt cho Ba Lan, Bulgaria, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp và Hà Lan. Ban đầu, động thái này ít ảnh hưởng đến các nước vì Ba Lan có kế hoạch loại bỏ dần khí đốt của Nga vào cuối năm nay, trong khi các nước khác có nguồn cung cấp thay thế.
Tuy nhiên, những cắt giảm mới nhất từ Moscow lại đánh vào các quốc gia có nền kinh tế lớn và sử dụng nhiều khí đốt tự nhiên của Nga. Ví dụ, Đức – quốc gia phụ thuộc khoảng 35% lượng khí đốt nhập khẩu từ Moscow, hay Italy phụ thuộc khoảng 40%.
Kế hoạch của EU gặp khó khăn
Châu Âu đang cố gắng lấp đầy kho chứa khí đốt dưới lòng đất trước mùa đông. Các công ty gas tích cực tích trữ trong kho vào mùa hè với hy vọng khi họ có thể mua gas rẻ hơn, sau đó giảm lượng mua gas vào mùa đông, khi nhu cầu sưởi ấm tăng lên.
Tuy nhiên, khi Nga “ra tay”, kế hoạch này của EU trở nên khó thực hiện.
Bên cạnh đó, châu Âu không thể có đủ nhiên liệu cho mùa đông tới nếu không có khí đốt của Nga.
Ngày 18/6, Bloomberg đưa tin, dự trữ khí đốt tại các cơ sở dưới lòng đất ở châu Âu giảm lần đầu tiên kể từ giữa tháng 4/2022.
Theo số liệu mới nhất, trữ lượng khí đốt của “lục địa già” đã giảm 1%, mặc dù khí đốt thường chỉ được bơm vào trong giai đoạn mùa hè và được lưu trữ cho đến đỉnh điểm của mùa đông.
Dự báo bi quan của công ty tư vấn và nghiên cứu toàn cầu Wood Mackenzie Ltd. cũng cho thấy, trong trường hợp đóng cửa hoàn toàn Dự án Dòng chảy Nord, châu Âu sẽ không thể tích lũy được lượng khí đốt mà Liên minh châu Âu (EU) có. đặt ra.
Hiện tại, các kho chứa dưới lòng đất của châu Âu chứa khoảng 57% khí đốt. Đề xuất mới nhất của Ủy ban châu Âu (EC) là mỗi quốc gia phải đạt 80% vào ngày 1 tháng 11, trong khi Đức đặt mục tiêu 80% vào ngày 1 tháng 10 và 90% vào ngày 1 tháng 11.
Các nhà phân tích tại công ty tư vấn Bruegel có trụ sở tại Brussels cảnh báo rằng Bulgaria, Hungary và Romania sẽ không đạt được mục tiêu của EC. Ngoài ra, Đức, Áo và Slovakia sẽ rất khó lấp đầy kho khí đốt nếu nguồn cung từ Nga bị chặn.
An ninh khí đốt của châu Âu rất mong manh
Trước khi Nga tiến hành một chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, EU đã nhận được khoảng 40% lượng khí đốt từ Nga. Khối đã vạch ra kế hoạch cắt giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu từ Moscow vào cuối năm nay và loại bỏ hoàn toàn khí đốt của Nga vào năm 2027.
EU cũng cho biết khối sẽ ngừng nhập khẩu than của Nga vào tháng 8 năm 2022 và hầu hết dầu của Nga trong sáu tháng tới. Mục tiêu của việc này là khiến Nga giảm 850 triệu USD tiền bán dầu khí mỗi ngày cho châu Âu để ngăn chặn các hành động thù địch ở Ukraine.
Để thay thế cho khí đốt của Nga, các chính phủ và công ty châu Âu đã mua khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ và vận chuyển bằng tàu biển. Tuy nhiên, xung đột Nga-Ukraine đã khiến giá năng lượng tăng vọt, thúc đẩy lạm phát kỷ lục ở châu Âu, và Nga liên tục có doanh số bán khí đốt cao.
Bất chấp việc châu Âu tập trung vào năng lượng tái tạo, giá năng lượng tăng đang khiến các quốc gia quay trở lại với nhiên liệu hóa thạch. Đức đang gấp rút thông qua luật tái khởi động các nhà máy nhiệt điện than – giải pháp tạm thời để bổ sung nguồn cung khí đốt và giảm sự phụ thuộc vào Nga.
Theo Phó Thủ tướng Đức Robert Habeck, thật “cay đắng” khi phải chuyển sang dùng than nhưng “trong hoàn cảnh này thì điều đó là hoàn toàn cần thiết”. Ông Habeck kêu gọi người Đức tiết kiệm năng lượng.
Đồng thời, Đức cũng thực hiện các biện pháp khác như khuyến khích ngành công nghiệp giảm tiêu thụ khí đốt, hỗ trợ tài chính để đẩy nhanh việc lấp đầy các nguồn dự trữ khí đốt.
Tương tự như Đức, Chính phủ Áo đã đồng ý tái khởi động các nhà máy nhiệt điện than trong trường hợp khẩn cấp về năng lượng do Nga đóng các van khí.
Chính phủ Hà Lan cũng cho biết, nước này sẽ cho phép các nhà máy nhiệt điện than hoạt động hết công suất trở lại để bảo tồn khí đốt tự nhiên.
Mặc dù vậy, an ninh khí đốt của châu Âu đang ở trong tình trạng rất mong manh. Các nhà ga xuất khẩu khí đốt hóa lỏng ở các nước sản xuất năng lượng như Hoa Kỳ và Qatar đang quá tải, có nghĩa là châu Âu có thể phải nhìn sang châu Á để cung cấp khí đốt.
Ngoài ra, một vụ nổ và hỏa hoạn tại một nhà ga xuất khẩu ở Freeport, Texas, đã lấy đi 1% công suất xuất khẩu của Mỹ trong nhiều tháng. Theo công ty nghiên cứu năng lượng độc lập Rystad Energy, hầu hết xuất khẩu của nhà ga là sang châu Âu.
Carsten Fritsch, nhà phân tích hàng hóa tại Commerzbank Research, cho biết tình hình trên thị trường khí đốt tự nhiên châu Âu đang rất căng thẳng. Sắp tới, Nord Stream 1 sẽ đóng cửa để bảo trì theo lịch trình và khí đốt sẽ ngừng chảy qua đường ống từ ngày 11-21 / 7.
Carsten Fritsch cho biết: “Do đó, nhu cầu tích lũy khẩn cấp về dự trữ khí đốt cho những tháng mùa đông có thể giảm xuống và giá năng lượng có thể còn cao hơn”.
 |
Thiếu hàng Nga, châu Âu phải dùng khí đốt dự trữ Theo hãng tin Bloomberg, sự sụt giảm nhập khẩu khí đốt tự nhiên từ Nga đã buộc châu Âu phải sử dụng … |
 |
Khí đốt là một ‘điểm đau’, nỗ lực của Nga để loại bỏ năng lượng, thập kỷ bùng nổ cuối cùng của ngành dầu khí đã đến Việc tìm kiếm các giải pháp thay thế cho nguồn cung cấp khí đốt trong thời gian ngắn là rất khó. Nếu không được xử lý … |