Cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bị ám sát và qua đời không chỉ khiến cả nước Nhật rúng động, mà dư luận quốc tế cũng bàng hoàng. Bởi ông là nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng trong nhiều năm với tư cách là Thủ tướng tại vị lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản.
Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam – Nhật Bản Đoàn Xuân Hưng, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản nhiệm kỳ từ tháng 12/2011 đến tháng 7/2015 trong cuộc trao đổi với VietNamNet bày tỏ sự vô cùng đau buồn khi biết tin nguyên Thủ tướng Chính phủ từ trần. Bộ trưởng Abe Sinzo.
Ông Abe Shinzo 4 lần được bầu làm Thủ tướng Nhật Bản và cũng phải từ chức đột ngột 2 lần vì lý do sức khỏe (2006, 2020). Năm 2012, khi tiếp tục đắc cử và tái đắc cử Thủ tướng, Đại sứ Đoàn Xuân Hưng đang làm việc tại Nhật Bản nên có cơ hội gặp ông Abe nhiều lần.
Cùng năm, Thủ tướng Nhật Bản chọn Đông Nam Á, Việt Nam là điểm dừng chân đầu tiên và ông Hùng sau đó về nước để dự tiệc chiêu đãi.
“Tôi có nhiều kỷ niệm với ông Abe. Trong nhiệm kỳ của mình, tôi đã gặp gỡ các cộng sự thân cận nhất của cựu Thủ tướng Abe. Đại sứ quán Việt Nam đã thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản.
Chúng tôi đã có mối quan hệ rất thân thiết, góp phần thúc đẩy quan hệ hai nước lúc bấy giờ, trong đó có việc nâng cấp quan hệ trong thời gian tới ”, Đại sứ nói.
Theo cựu đại sứ, khi ông Abe lần đầu tiên đảm nhiệm chức vụ Thủ tướng năm 2006, lãnh đạo của chúng ta là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng mới được bổ nhiệm làm Thủ tướng và cũng đã chọn Nhật Bản là nước đầu tiên đến thăm. Tại thời điểm đó, hai bên đã thảo luận về các dự án hợp tác rất lớn và hướng tới xây dựng quan hệ đối tác chiến lược.
Đến nhiệm kỳ thứ hai của ông Abe năm 2014, hai nước đã nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng, trong chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (tháng 3/2014).
Mối quan hệ “Đối tác Chiến lược sâu rộng vì Hòa bình và Thịnh vượng ở Châu Á” được thiết lập từ đó.
“Quan hệ hợp tác giữa hai nước ngày càng thực chất, sâu rộng và đặc biệt là sự tin cậy cao, hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Đây là thời kỳ quan hệ hai nước phát triển nhất.
Hiện nay, lãnh đạo hai nước đều thống nhất quan hệ hai nước lúc đó là đẹp nhất, có nhiều triển vọng phát triển trong tương lai ”, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao nói về thời điểm Việt Nam và Nhật Bản mới nâng biên giới. .mức độ quan hệ.
Sau đó, hàng năm, nguyên Thủ tướng Nhật Bản đều có các cuộc gặp với lãnh đạo Việt Nam, và phía Việt Nam cũng vậy, hầu như năm nào cũng có lãnh đạo cấp cao sang thăm Nhật Bản, tham dự các hội nghị quốc tế. .
Đại sứ Hùng bày tỏ: “Mối quan hệ giữa hai nước vốn đã rất hữu nghị thì khi lãnh đạo hai nước gặp nhau, hầu như tất cả các vấn đề quốc tế, khu vực và hợp tác đều tìm được tiếng nói chung”.
Lãnh đạo thân thiện
Tại nhiều cuộc gặp gỡ với các cấp, nguyên Đại sứ Đoàn Xuân Hưng nhớ lại và nhận xét: “Tôi chưa bao giờ thấy ông Abe gay gắt, nhưng rất thiện chí với Việt Nam, nhất là những đề xuất từ phía Việt Nam về dự án hợp tác, dự án ODA… anh ấy đã phản hồi rất tích cực ”.
Dấu ấn đậm nét của Nhật Bản thể hiện trên hầu hết các khía cạnh của mối quan hệ hợp tác với Việt Nam, với những con số ấn tượng.
Nhật Bản là nhà tài trợ hợp tác phát triển chính thức (ODA) lớn nhất của Việt Nam. Nhật Bản cũng là nhà đầu tư đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) lớn thứ hai tại Việt Nam (lũy kế), đối tác du lịch lớn thứ ba của Việt Nam và đối tác thương mại lớn thứ ba. đầu tư tư nhân của Việt Nam.
Ông Hùng nhớ lại lần sắp kết thúc nhiệm kỳ về nước vào tháng 7/2015 khi Hội nghị Cấp cao Mekong – Nhật Bản tổ chức tại Tokyo, Thủ tướng Việt Nam sang dự, bên lề hội nghị có một cuộc gặp. Trong quan hệ song phương giữa hai Thủ tướng khi đó, hầu hết các vấn đề Việt Nam đưa ra đều được Thủ tướng Abe vui vẻ tiếp thu và đồng ý.
“Một điều nữa khiến tôi rất ấn tượng là ông Abe rất gần gũi, không xa cách, xa vời, vì ở nước lớn như Nhật Bản, rất khó tiếp cận các nhà lãnh đạo. Khi gặp gỡ trao đổi, ông ấy rất thân thiện, mọi người, đặc biệt là người Việt Nam khi đến chào hỏi, ông vui vẻ bắt tay và chụp ảnh cùng ”- ông Hùng xúc động nhớ lại.
Ngay cả phu nhân của nguyên Thủ tướng Shinzo Abe – bà Abe Akie cũng để lại nhiều ấn tượng với nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam: “Năm 2014, dàn nhạc giao hưởng quốc gia Việt Nam đã sang Nhật Bản biểu diễn nhân dịp hai nước vừa qua. kỷ niệm. kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Đoàn biểu diễn trong ngôi chùa cổ kính ở thành phố Nara dưới chân tượng Phật rất lớn, vợ chồng tôi ngồi cạnh bà Abe Akie, và bà được đón tiếp gần gũi, thân thiện và mến khách.
“Biết tin ông Abe qua đời, tôi xin gửi lời chia buồn tới người dân Nhật Bản và gia đình ông. Tôi thực sự bất ngờ khi biết tin này, đây là những cảm xúc có thật không chỉ với giới ngoại giao, và tôi tin rằng đại đa số người dân Việt Nam cũng có chung cảm nhận như vậy ”, ông Hùng nhấn mạnh. .
Trên mạng xã hội, hầu hết mọi người đều bày tỏ sự tiếc thương, chia buồn; Hiếm có nhà lãnh đạo nước ngoài nào mà người Việt Nam lại bày tỏ sự quan tâm như vậy, Đại sứ cho rằng điều này cũng thể hiện “mối quan hệ rất đặc biệt với Việt Nam và Nhật Bản hiện nay”.
Ông Abe rất mong muốn khôi phục lại sự thịnh vượng, uy tín và vai trò của Nhật Bản, ông đã làm được nhiều điều cho Nhật Bản, ông cũng là một người bạn lớn của Việt Nam. Có thể nói, ông là người bạn quen thuộc và thân thiết của tất cả các vị lãnh đạo đương nhiệm và trước đây của Việt Nam.
Cựu Thủ tướng Abe qua đời hôm 8/7 ở tuổi 67 tại Bệnh viện Đại học Y Nara, tỉnh Nara, sau khi bị bắn khi đang đọc diễn văn. Đây là vụ ám sát đầu tiên nhằm vào một cựu hoặc đương kim thủ tướng Nhật Bản kể từ thời các lãnh chúa những năm 1930.
Theo truyền thông Nhật Bản, nghi phạm đứng cách ông Abe khoảng 5m và bắn hai phát vào ông. Ông Abe được trực thăng đưa tới bệnh viện gần đó nhưng đã chết vì vết thương quá nặng.
Nghi phạm bắn ông Abe đã được xác định là Tetsuya Yamagami, 41 tuổi. Cảnh sát Nara cho biết nghi phạm thú nhận hành vi phạm tội vì có “mối thâm thù với một tổ chức” mà ông tin rằng ông Abe có liên quan. Cảnh sát cũng cho biết nghi phạm tuyên bố nhắm vào ông Abe “không phải vì yếu tố chính trị”.