Bảo vật thời các Vua Hùng tại Di tích khảo cổ Làng Vạc

Rate this post

GD & TĐ – Bảo tàng Nghệ An đang lưu giữ hàng nghìn cổ vật, trong đó có nhiều cổ vật quý như trống đồng, dao găm, đồ trang sức … được khai quật tại di chỉ Làng Vạc, một trong những trung tâm văn hóa của Việt Nam. chính trị lớn thời Hùng Vương.

Di tích khảo cổ Làng Vạc (thuộc xã Nghĩa Hòa, thị xã Thái Hòa) thuộc nền văn hóa Đông Sơn được phát hiện năm 1972. Đến nay, trong số rất nhiều di tích văn hóa Đông Sơn ở nước ta, Làng Vạc là di tích được phát hiện nhiều nhất. Qua đó, khu vực này từng là trung tâm kinh tế, chính trị quy mô lớn vào thời các Vua Hùng, cách đây 2.500-2.000 năm.

Đặc biệt, trong số 3 bảo vật quốc gia ở Nghệ An được Thủ tướng Chính phủ công nhận năm 2017 có “dao găm tay cầm rắn nắm chân voi” và “muôi voi” được tìm thấy tại di chỉ Làng Vạc. .

Bảo vật quốc gia

Bảo vật Thời đại các Vua Hùng ở Nghệ An Ảnh 1

Bảo vật “dao găm cán rắn chân voi” (ảnh trên) và “muôi cán tượng voi” được tìm thấy tại di chỉ Làng Vạc.

Con dao găm có cán rắn, chân voi do Viện Khảo cổ học phối hợp với Sở Văn hóa Nghệ An khai quật năm 1973. Con dao được làm bằng đồng, dài 12,3cm, rộng 3,5cm. Lưỡi kiếm gần giống hình tam giác, tay cầm là hình tượng hai con rắn xoắn vào nhau, há miệng đỡ chân sau và chân trước của voi. Trong hai con rắn, một con có mào, một con không (một đực, một cái).

Theo các nhà nghiên cứu, hình ảnh hai con rắn trên tay cầm dao găm chứng tỏ người Việt cổ xem rắn là biểu tượng của tâm linh. Hình ảnh hai con rắn đực và cái quấn chặt lấy nhau thể hiện quan niệm thịnh vượng, âm dương hòa hợp, cầu mong vạn vật sinh sôi nảy nở, mùa màng bội thu.

Con voi được đúc trên cán dao có thân dài, trên lưng voi là cánh tay rộng, có dây buộc vào cổ và đuôi. Trên lưng voi là chiếc trống đồng – một vật rất quan trọng và linh thiêng của người Việt cổ thời bấy giờ. Qua đó cho thấy ở thời đại Hùng Vương, voi đã được con người thuần hóa và trở thành vật nuôi rất gần gũi, thân thuộc.

Con dao găm cầm chân voi cùng với một số loại dao găm cầm tượng khác được các nhà nghiên cứu cho rằng hầu như không tìm thấy đâu ngoài Làng Vạc. Tuy nhiên, con dao găm này có kích thước khá nhỏ, được trang trí cầu kỳ, chứng tỏ chúng mang ý nghĩa tâm linh và tôn giáo. Có thể dùng để thờ cúng hoặc tượng trưng cho quyền lực, uy quyền của tầng lớp quý tộc giàu có thời bấy giờ.

Bảo vật thứ hai là chiếc muôi tượng voi, do Viện Khảo cổ học Hà Nội phối hợp với Bảo tàng Nghệ Tĩnh (nay là Bảo tàng Nghệ An) khai quật năm 1981.

Muôi được làm bằng đồng, dài 18,5cm, đường kính miệng 7,8cm. Đặc biệt, đỉnh cán được đúc tượng voi, trên lưng voi và tay cầm có khắc các họa tiết vân lá. Đến nay ở nước ta chưa phát hiện ở đâu có chiếc gáo có tượng voi đẹp và độc đáo như chiếc gáo ở Làng Vạc.

Các nhà khoa học cho biết, bằng sự khéo léo và trí tưởng tượng phong phú, những người thợ Làng Vạc thời các Vua Hùng đã tạo ra bức tượng voi để tô điểm cho chiếc muôi, một dụng cụ sinh hoạt bình thường trong cuộc sống. sống động, có giá trị như một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Tượng voi trên cán có đủ 4 chân, đuôi, vòi, trên thân voi có hoa văn. Riêng phần vòi, lưng và đuôi được tạo hình thành một đường cong uốn lượn mềm mại. Việc bố trí tượng voi ở cuối muôi đã làm cho hình dáng của muôi cân đối, có khả năng giữ thăng bằng và nâng đỡ trọng lượng về phía muôi.

Qua hai bảo vật này, các nhà khoa học đã xác định trình độ đúc đồng, tạc tượng của cư dân Làng Vạc trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn đã đạt đến đỉnh cao. Hình ảnh con voi một lần nữa khẳng định đây là loài vật gần gũi, phục vụ trong đời sống của con người thời bấy giờ.

Trung tâm lớn của thời đại các Vua Hùng

Bảo vật Thời đại các Vua Hùng ở Nghệ An Ảnh 2

Trống đồng Làng Vạc hiện lưu giữ tại Bảo tàng Nghệ An.

Bảo vật Thời đại các Vua Hùng ở Nghệ An Ảnh 3

Đồ trang sức bằng đồng được tìm thấy trong các ngôi mộ chôn cất.

Dạo quanh nhà trưng bày rộng nghìn m2, chị Lê Lan Hương – cán bộ Phòng Tuyên truyền giáo dục, Bảo tàng Nghệ An – cho biết, sau nhiều lần khai quật tại di chỉ Làng Vạc, các nhà khảo cổ học đã phát hiện 347 mộ táng và thu được 1.228 đồ đồng, đồ tạo tác bằng gốm, đá, thủy tinh và sắt. Trong đó, có nhiều hiện vật quý hiếm, tiêu biểu cho nền văn minh Việt cổ như: trống đồng, rìu xéo, dao găm có tượng người, tượng hổ voi, bao tay, bao chân, vòng kiếng …

Bảo tàng Nghệ An đang trưng bày, lưu giữ 41 chiếc trống đồng có niên đại 2.500-2.000 năm tuổi. Trống được đúc bằng khuôn vỡ, gồm 1 mặt và 2 phần thân ghép lại, bạn phải phá khuôn để lấy trống ra. Do đó, các nhà khảo cổ học không thể tìm thấy một chiếc khuôn nào còn nguyên vẹn.

Bà Hương cho biết, trống đồng ở Làng Vạc được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau tùy theo kích thước. Những chiếc trống lớn được dùng trong các dịp cầu mưa, cầu mùa, cúng tế … Ngoài ra, chúng còn được quân đội sử dụng như một loại trống trận hoặc dùng để nấu nướng khi cần thiết.

Trong khi đó, những chiếc trống nhỏ gọi là trống Minh khí dùng để chôn cất người chết với quan niệm người chết là “di cư” sang thế giới khác nên cần mang theo của cải trống đồng. Các hoa văn in trên trống đồng mô tả chân thực cuộc sống sinh hoạt của thời kỳ này như hình ảnh người đàn ông đóng khố, đầu đội mũ lông vũ, hình ảnh đánh trống, chèo thuyền … Đặc biệt, trên mặt trống. bằng đồng có hình ngôi sao 8 cánh, 10 cánh hoặc 12 cánh.

“Đời sống của cư dân Làng Vạc trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn rất phong phú. Các nghề thủ công khá phát triển như: Làm gốm, dệt, luyện sắt, chế tác đồ trang sức, đặc biệt nghề chế tác đồng đã đạt đến đỉnh cao. Ngoài ra, những chiếc “bát sứ” cho thấy cư dân ở đây đã biết trồng lúa nếp và lấy gạo nếp nấu xôi. Các hình chạm khắc trên trống đồng cũng mô tả cảnh người Việt cổ đua thuyền, chăn bò, thuần dưỡng voi… ”, bà Hương cho biết thêm.

Trong khi đó, bà Phan Thị Hạ Long – Phó Giám đốc Bảo tàng Nghệ An – cho rằng, qua bộ sưu tập cổ vật văn hóa Đông Sơn đang được lưu giữ và trưng bày tại bảo tàng cho thấy người dân Làng Vạc rất có gu. rất cao.

Không chỉ những hiện vật có kích thước lớn như trống đồng, bát, chum, vại… mà hầu hết các cổ vật từ đồ gia dụng, nhạc cụ, đồ trang sức, vũ khí đều được trang trí hoa văn phong phú. đẹp một cách tinh xảo.

Bảo vật Thời đại các Vua Hùng ở Nghệ An Ảnh 4

Đời sống văn hóa của cư dân Làng Vạc được khắc họa qua các bức tranh.

Ngoài di chỉ Làng Vạc, các nhà khoa học đã tìm thấy nhiều di tích văn hóa Đông Sơn khác trên địa bàn tỉnh Nghệ An như Đồng Mẹ (huyện Diễn Châu), Đồng Mô (huyện Hưng Nguyên), núi Quyết (thành phố Vinh). … Qua những di chỉ này, các nhà khoa học đã khẳng định nền văn minh Việt cổ thời các Vua Hùng không chỉ tồn tại ở sông Hồng, sông Mã mà còn tồn tại ở vùng sông Cả. Khu vực tỉnh Nghệ An là một bộ phận cấu thành của văn hóa Đông Sơn dưới thời các vua Hùng.

Leave a Comment