Hiện nhiều công trình thủy lợi được xây dựng ở Gia Lai đang bị đầy nước hồ nhưng thiếu hệ thống kênh mương dẫn vào khu tưới. Vì vậy, đồng ruộng, hoa màu vùng hạ du đang trong cảnh “tức tưởi” chờ nước bên cạnh các công trình lớn.
Hồ chứa nước Ia Rtô, thị xã Ayun Pa (Gia Lai) đã hoàn thành thân đập và các tuyến kênh chính nhưng chưa có hệ thống kênh nội đồng khiến hoa màu lâm vào cảnh điêu đứng.
Cụ thể, Dự án hồ thủy lợi Bể chứa nước Ia Rtô (thị xã Ayun Pa) được UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt, tổng mức đầu tư khoảng 200 tỷ đồng, thực hiện từ năm 2017-2020. Mục tiêu đầu tư của hồ này là cấp nước tưới cho khoảng 120ha lúa 2 vụ, 400ha mía và 800ha hoa màu của xã Ia Rtô.
Dự kiến, công trình sẽ cung cấp nước sinh hoạt cho khoảng 40.000 người dân thị xã Ayun Pa, góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo cho hơn 2.600 người dân hai xã Ia Rtô và Ia Sao. Từ đó giúp cho sự phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao mức sống của người dân.
Vùng hạ du hồ Ia Rtô chỉ trồng được các loại cây ngắn ngày do thiếu nước.
Đến nay, công trình thủy lợi Ia Rtô mới chỉ thi công xong phần thân đập, hệ thống kênh chính, hệ thống cấp nước sạch,… Hệ thống kênh mương nội đồng dẫn nước vào ruộng còn thiếu.
Sự thiếu đồng bộ trong thi công khiến các công trình không phát huy được hiệu quả. Trong khi phía dưới đập chính là hàng nghìn diện tích lúa và hoa màu bị chết khô, phải trông chờ vào con nước trời để canh tác.
Bất cập khiến nhiều công trình vẫn chưa thể đi vào hoạt động đã dẫn nước vào ruộng.
Nhiều năm nay, gia đình chị Nay Nii (22 tuổi, trú thôn Chư Kroong, xã Ia Hiao, huyện Phú Thiện, Gia Lai) có gần 1ha đất trồng lúa nước ở xã Ia Rtô. Ruộng của anh Núi nằm ngay dưới chân đập của công trình thủy lợi Ia Rtô. Tuy nhiên, nhiều năm nay, bà con trồng trọt nhờ con nước của trời từ tháng 4 đến tháng 9. Thời gian còn lại, ruộng của bà cũng như trong thôn không trồng được hoa màu vì khô hạn, thiếu nước.
“Nếu có nước từ kênh thủy lợi thì gia đình có thể trồng lúa, nhưng vì thiếu nước nên mỗi năm gia đình chỉ trồng được mì và đậu khi trời mưa. Gia đình cũng hy vọng con kênh mới sẽ dẫn nước về cho gia đình.” người dân. ổn định sản xuất và phát triển kinh tế “, bà Nh.
Người dân khao khát nước từng ngày để trồng lúa nước.
Đại diện Phòng Quản lý đầu tư nông nghiệp, Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Gia Lai cho biết: “Các dự án thường phụ thuộc vào nguồn vốn của Trung ương và tỉnh thành. Vì vậy, khi có kế hoạch tập trung xây dựng đập và các hệ thống kênh chính đảm bảo tưới tiêu cho cây trồng hoa màu trên diện rộng. Hệ thống kênh nhánh ”.
Ông Nguyễn Hữu Quế – Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Gia Lai – cho biết: “Chúng tôi đang tiếp tục bố trí nguồn vốn để đầu tư xây dựng hệ thống kênh mương nhằm phát huy hiệu quả công trình thủy lợi về lâu dài trong thời gian thực hiện dự án.” lập, chúng tôi sẽ yêu cầu chủ đầu tư tính toán hệ thống kênh để đưa vào dự toán, qua đó khi xây dựng đập sẽ hoàn thành kênh để đưa vào sử dụng ”.
Tỉnh Gia Lai đang bố trí vốn để hoàn thiện hệ thống kênh mương thủy lợi trên địa bàn.
HĐND tỉnh Gia Lai vừa ban hành Nghị quyết về việc xây dựng các hồ chứa nước và hoàn thiện hệ thống kênh mương thủy lợi trên địa bàn. Trong số đó, có nhiều công trình thủy lợi đã hoàn thành, đập chính sẽ được đầu tư thêm vốn để hoàn thiện hệ thống kênh mương của các công trình thủy lợi.
Cụ thể, chủ trương xây dựng hoàn thiện 4 hệ thống kênh thuộc 4 hồ Ia Rtô, Tàu Dầu, Pleikeo và hồ Plei Thơ Ga, kinh phí khoảng 200 tỷ đồng. Năm nay, dự án xây dựng hồ chứa nước và hoàn thiện hệ thống kênh mương thủy lợi trên địa bàn tỉnh Gia Lai có tổng mức đầu tư gần 500 tỷ đồng.
Những cánh đồng “khát nước” cạnh các công trình thủy lợi.
Trước, Những người công bố đại công trình thủy lợi Ia Mơr có tổng mức đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ. Dự án được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt năm 2005 với mong muốn đưa vùng biên giới huyện Chư Prông (Gia Lai) và một phần huyện Ea Súp (Đắk Lắk) phát triển kinh tế, đảm bảo quốc phòng và Bảo vệ.
Tuy nhiên, một số tuyến kênh chính trong dự án này vẫn chưa thể xây dựng hệ thống kênh mương nội đồng để dẫn nước vào ruộng của người dân. Nguyên nhân là do diện tích thủy lợi và hệ thống kênh mương nội đồng còn vướng đất rừng chưa chuyển đổi.