Mục tiêu sống của nhiều người xa quê sau nhiều năm vào TP.HCM sinh sống là mua được nhà ở thành phố và trở thành công dân thực thụ của thành phố mang tên Bác. Họ phấn đấu trong 15-20 năm làm việc, thậm chí 30 năm để đạt được mục tiêu này. Những người có mục tiêu rõ ràng như vậy có xu hướng chi tiêu rất rõ ràng, khoản nào dùng hàng ngày, khoản nào dùng để tiết kiệm và mua nhà.
Hy, một chàng trai 26 tuổi, đang làm truyền thông – marketing cho một trường quốc tế cũng có chung quyết tâm. Sinh ra ở Tây Nguyên, Hy sẵn sàng làm bất cứ điều gì, dù trái ý hay lợi, miễn không vi phạm pháp luật để có thể đạt được mục đích mua được nhà ở TP.HCM như ý muốn. Hỷ là người rất trọng chuyện nhà cửa. Anh cho rằng nhà là nơi để trở về sau một ngày làm việc mệt mỏi nên cần được đầu tư nhiều nhất, không như nhiều người nghĩ nhà là nơi để ở, không hơn không kém.
Thời gian gần đây, giá đất nền nông thôn tăng mạnh do xu hướng dịch chuyển đầu tư ra khỏi thành phố. Nhiều người đã chọn cách bán đất ở quê để mua nhà ở đô thị. Minh họa: Dy Khoa.
Chàng trai chưa tròn 30 tuổi nhưng đã có gần 10 năm kinh nghiệm kiếm tiền nơi đất khách quê người nay đã tiết kiệm được 1 tỷ đồng, cột mốc mà anh từng xác định nếu có đủ sẽ “nghĩ đến chuyện mua nhà”. Hy tìm mua nhà chung cư ở Nhà Bè hay Bình Chánh để có nhiều lựa chọn hơn vì giá nhà ở các quận, huyện của TP.HCM ngày càng nhiều khiến những người như Hy ngày càng khó có thể sở hữu được tổ ấm của riêng mình. Căn hộ chị Hy định mua trong dự án đang triển khai có giá khoảng hai tỷ đồng nên về tài chính, phần còn lại cần thu xếp lên đến hơn 1 tỷ đồng.
Vay bằng sổ đỏ 500 triệu.
Trong trường hợp của anh Hỷ, nhiều người sẽ lựa chọn hình thức vay tín chấp ngân hàng theo bảng sao kê lương hàng tháng và hợp đồng lao động. Cá nhân tôi cũng khuyên anh Hy như vậy vì công ty anh thu nhập hàng tháng trên 20 triệu đồng mới đủ điều kiện vay. Số tiền vay trên giá trị tài sản vay cũng không quá nhiều. Thậm chí có thể vay theo hình thức thế chấp tài sản hình thành trong tương lai (căn hộ chưa hoàn thiện). Hình thức và gói vay rất tiện lợi.
Tuy nhiên, Hy chọn cách khác. Anh dự định sẽ xin mẹ số tiền còn lại bằng cách đi vay ngân hàng tài sản đảm bảo là sổ đỏ của mảnh đất quê. Miếng đất này đang được cò đất chào bán với giá hơn 3 tỷ đồng vì có thông tin khu vực này sẽ là thành phố thương mại. Anh và gia đình không muốn bán mảnh đất này. “Em muốn về quê sau này chán thành phố, bán rồi thì chỉ có thể sống ở thành phố thôi”, anh nói với giọng bông đùa.
Nếu tính toán sai có thể dẫn đến tiền mất tật mang, mất cả chì lẫn chài, khi chạm ngõ quê. Minh họa: Dy Khoa.
Miếng đất đó được ngân hàng đồng ý cho vay 500 triệu đồng, thời hạn 3 năm, lãi suất ưu đãi 10% / năm. Tính ra, mỗi năm Hy sẽ phải trả gần 183 triệu đồng, số tiền phải trả theo quý là 45,75 triệu đồng, mỗi tháng hơn 15 triệu đồng. Theo ông Hỷ, đây là số tiền hoàn toàn nằm trong tầm tay.
Tuy nhiên, đây là vấn đề cần phải tính toán kỹ lưỡng vì sẽ mất cả chì lẫn cần câu. Trong trường hợp tiền lương và thu nhập ngoài lương hàng tháng của ông Hỷ cao gấp 2-3 lần số tiền phải trả ngân hàng thì có thể lựa chọn phương án này. Tuy nhiên, nếu lương và thu nhập chỉ trên dưới 20 triệu đồng thì rất khó vì chi tiêu ở TP.HCM đang vào làn sóng tăng giá. Trả 15 triệu đồng mà anh chỉ có xấp xỉ 5 triệu đồng, số tiền này gần như không thể sống được ở thành phố lớn nhất nước.
Ngoài ra, vấn đề đảm bảo tài chính cũng bị ông Hỷ bỏ qua. Hy dành tất cả tài sản tiền mặt của mình để mua nhà và mẹ của Hy cũng vậy, bất chấp những trường hợp khẩn cấp có thể xảy ra. Nếu dự án có tính thanh khoản tốt, khi có nhu cầu sẽ vui mừng khôn xiết. Nhưng trường hợp xấu nhất là gia đình lâm vào cảnh túng quẫn, có thể không trả được nợ ngân hàng, mất cả chì lẫn cá.
Với Hy, tôi nghĩ bạn nên hạ tiêu chuẩn căn hộ khoảng 1,5 tỷ, xin mẹ 300 triệu đồng, vay 200 triệu và gia đình còn 200 triệu đồng để dự phòng rủi ro. Trong thời gian ở, giá nhà sẽ tăng lên, vì vậy nếu có lãi, hãy bán đi và chuyển sang căn hộ lớn hơn.
*Bài báo thể hiện quan điểm của tác giả.