Thái Tuấn thường xuyên có mặt trong các hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường – Ảnh: THU HIỀN
Tuấn đã nhận ra rằng các loài bò sát và động vật hoang dã nói chung phải thuộc về tự nhiên.
“Người chơi” thức dậy
“Từ nhỏ, khi tận mắt chứng kiến cảnh người thân của mình nuôi nhốt khỉ, tôi nghĩ chỉ có hai cách để xem khỉ, đó là nhốt vào lồng và xem trên tivi” – Đặng Thái Tuấn bắt đầu câu chuyện của mình đầy thú vị. của cảm xúc.
Tuấn kể, khi học cấp 2, anh bắt đầu tham gia hội nông dân nuôi bò sát ở Đà Nẵng. Tham gia nhóm một thời gian, Tuấn cũng trở thành người sành chơi bò sát, sau đó chuyển sang buôn bán bò sát với các thành viên trong hội này.
Từ “tay chơi” sớm thành “thương lái”, Tuấn bắt đầu nhập tôm đất (rồng đất) về bán với giá chỉ 150.000 – 200.000 đồng mỗi con. Vừa bán được tôm, chàng trai vừa tìm cách buôn cả rùa núi giáp ranh và rùa núi vàng, thuộc nhóm cực kỳ nguy cấp và đang đứng trước bờ vực tuyệt chủng.
Thời điểm đó, mỗi chuyến vào vùng núi Đông Giang (Quảng Nam), Tuấn lại móc nối với các “thương lái” ở đây, thu mua rùa của người dân đem về với giá cao. Bán được giá, mỗi chuyến lên núi anh Tuấn mang về vài chục con rùa quý.
“Ít lâu sau, chính người dân cũng không kịp tìm rùa để bán. Tôi nhận thấy sự khan hiếm của loài rùa này. Có chút chùng lại, có chút suy nghĩ” – anh Tuấn nhớ lại.
Bẵng đi một thời gian vào mùa hè năm 2017, trong một lần đi dạo trên bán đảo Sơn Trà, tận mắt chứng kiến đàn voọc chà vá chân nâu, anh Tuấn đứng lặng người hồi lâu rồi bắt đầu dò hỏi. Rõ ràng là động vật hoang dã ở ngoài tự nhiên và đang phát triển tốt, vậy tại sao tôi lại phải nuôi chúng trong lồng?
Tuấn lao vào tìm kiếm thông tin trên mạng và nhận ra rằng, động vật hoang dã thuộc về tự nhiên, không giống chó, mèo, không phải cứ yêu là nhốt vào lồng, cho thức ăn, nước uống, coi chúng như thú cưng. họ sẽ hạnh phúc.
Như bừng tỉnh với chút hối hận, Tuấn tìm đến Trung tâm GreenViet – nơi đang có nhiều chương trình nghiên cứu, bảo vệ bán đảo Sơn Trà, đặc biệt là loài voọc chà vá chân nâu. Anh quyết định ít nhất mình phải làm một điều gì đó để chuộc lại lỗi lầm trong quá khứ với thiên nhiên.
Ngay sau đó, Tuấn đăng ký làm tình nguyện viên của GreenViet, được gặp gỡ và truyền cảm hứng từ cộng đồng những người hoạt động vì môi trường tại Đà Nẵng và các tỉnh miền Trung.
Năm 2018, anh quyết định đăng ký trở thành tình nguyện viên của Câu lạc bộ ENV Đà Nẵng (thuộc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên Việt Nam – ENV, một tổ chức phi chính phủ chuyên bảo vệ động vật). hoang dại).
Người đứng sau “giải cứu”
Tuấn cho biết, hành động đánh dấu sự thay đổi của anh là đóng cửa căn phòng dành riêng để nuôi những loài bò sát mà anh thích, quyết định thả tất cả những con anh đang nuôi về tự nhiên và trả lại những con đã mất. thực hành sinh tồn.
Tại ENV, Tuấn bắt đầu tham gia đoàn khảo sát để khám phá những nơi nuôi nhốt động vật hoang dã. Nhiều lần, Tuấn gặp lại những người bạn cũ là thành viên của câu lạc bộ bò sát. Những lần đụng mặt khiến Tuấn ngại ngùng, nhưng anh vẫn quyết tâm thay đổi ý định.
Tuấn bắt đầu chia sẻ với những người có ảnh hưởng trong hội nhóm này để họ truyền tai nhau trong các thành viên, hướng những người chơi bò sát chơi với những loài có thể lai tạo, không với những loài có nguy cơ tuyệt chủng. .
Những ngày đầu tham gia ENV, do có kiến thức về nuôi động vật hoang dã nên anh Tuấn dễ “nhập vai” hơn trong các chuyến khảo sát. Có khi Tuấn đóng vai “dân chơi” hỏi mua động vật hoang dã, khi lại đóng vai khách du lịch hoặc nhân viên tổ chức sự kiện để khám phá các quán nhậu buôn bán động vật quý hiếm.
Tuấn cùng đồng bọn đến hàng trăm nhà hàng, quán nhậu nghi vấn để tìm hiểu, khai báo thông tin về tổ chức này. Có gian khổ, nguy hiểm nhưng đối với Tuấn, được đi và góp phần bảo tồn là điều khiến anh hạnh phúc.
Tuấn cho biết, mỗi khi đường dây nóng nhận được thông tin sẽ tổ chức thông báo cho nhóm, nhóm sẽ khảo sát, xác thực để thông báo cho cơ quan chức năng xử lý. Ngoài ra, Tuấn còn trực tiếp tham gia cứu hộ nhiều loại động vật quý hiếm.
Khi phát hiện động vật hoang dã bị nuôi nhốt, anh Tuấn thường động viên chúng tự nguyện trở về tự nhiên. Với những trường hợp quá cấp bách, Tuấn phải trực tiếp ứng cứu. Tuấn nhớ có lần anh một mình chạy xe máy trong đêm mưa gió từ Đà Nẵng vào vùng núi Quảng Ngãi để giải cứu một con cu li quý hiếm.
Không ít lần, Tuấn thót tim trước nguy cơ bị “ăn đòn” khi thâm nhập thực tế. Những lần cứu người thất bại cũng cho Tuấn nhiều kinh nghiệm quý báu. Từ khỉ, trăn, rắn, rùa, cự đà …, Tuấn không thể nhớ hết số lần và số động vật mình đã giúp đưa chúng về tự nhiên.
Hiện Tuấn là chủ nhiệm Câu lạc bộ Bảo vệ Động vật hoang dã – ENV Đà Nẵng. Ngoài công việc thầm lặng tại ENV, Tuấn còn là gương mặt quen thuộc tại các triển lãm, sự kiện tuyên truyền không sử dụng và nuôi nhốt động vật hoang dã.
Giải quyết “phần gốc”
Song song với công việc ở CLB, Tuấn còn dành nhiều tâm huyết để giải quyết vấn đề sinh kế cho bà con miền núi. Theo ông Tuấn, đồng bào dân tộc thiểu số rất quý rừng nhưng vì cuộc sống mưu sinh nên họ phải lùng bắt động vật quý hiếm để bán.
Tuấn bắt tay vào giải quyết “phần gốc” của vấn đề, từ việc góp phần tạo sinh kế cho người dân. Từ những kiến thức học được, Tuấn chia sẻ cùng bà con đưa cây ba dao về trồng tại khu rừng rộng hàng chục ha để cải tạo.
Tuấn cung cấp nguyên liệu và tạo đầu ra cho bà con các buôn làng Cơ Tu, Êđê, Mạ… ở vùng núi Quảng Nam và một số tỉnh Tây Nguyên để họ có nghề lâu dài.
9X bảo tồn động vật và 100 điều nhỏ bé cho trái đất