Nhiều đồi cao su ở Tây Bắc đã được làm đường, phủ kín những tán cao su – Ảnh: SƠN LÂM
Trên đó là những điểm sáng với đèn xanh, vàng, đỏ. Các điểm sáng tập trung nhiều nhất ở khu vực Đông Nam Bộ, trải dài từ miền Trung đến miền núi hiểm trở phía Bắc Tổ quốc, sang Lào và Campuchia.
Lợi nhuận đầu tiên
“Điểm xanh là các công ty cao su, điểm vàng là nhà máy của tập đoàn và điểm đỏ là nhà truyền thống. Việc trồng thành công cao su ở vùng núi phía Bắc đã tạo sức lan tỏa cho cao su cả nước”, ông Lê Văn nói. Thắng – phó trưởng ban tuyên giáo VRG – giới thiệu.
Ông Thắng cho biết, từ năm 2007, VRG trồng cao su đầu tiên ở Tây Bắc, đầu tiên là Sơn La, sau đó phát triển thêm ở Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, rồi lên Hà Giang, xuống Phú Thọ.
“Đây là quá trình khó khăn về mọi mặt, được sự định hướng rất lớn từ Chính phủ và tâm huyết của nhiều lãnh đạo ngành cao su. Đến nay, các công ty ở đây đã bắt đầu có lãi”, ông Thắng nói. hơn.
Chúng tôi trở lại Sơn La sau 15 năm trồng cao su ở Tây Bắc, qua bao đồi núi trập trùng bạt ngàn những tán cao su. Bà Lò Văn Là, Phó Công đoàn viên Công ty Cổ phần Cao su Sơn La cho biết: “Diện tích cao su hiện nay trên địa bàn tỉnh Sơn La là gần 6.000 ha, trải rộng khắp 133 thôn, bản thuộc 6 huyện của tỉnh”. Hoạt động công ty.
Qua 15 năm, tỉnh này đã đầu tư tổng cộng hơn 1.180 tỷ đồng để phát triển cao su, trong đó hơn 54 tỷ đồng xây dựng điện, đường, trường, trạm theo mô hình phát triển truyền thống của ngành cao su. Trung bình những năm gần đây, Sơn La đã có hơn 2.900 lao động có việc làm từ loại cây “vàng trắng” này.
“Năm 2016, sau 9 năm trồng, 146 ha cao su bắt đầu cho 75 tấn mủ, đến năm 2021 diện tích thu hoạch mủ là 4.300 ha và đã thu về hơn 4.700 tấn. Doanh thu năm 2021 là hơn 188 tỷ đồng. đồng, lãi 22,5 tỷ đồng ”, bà Là cho biết thêm.
Tuy lợi nhuận còn khá nhỏ nhưng đó là mục tiêu mà ngay cả nhiều người trong ngành cao su trước đây khi nói về phát triển loại cây này ở Tây Bắc cũng không dám lạc quan. Nhiều năm liên tiếp, danh sách lợi nhuận trong bảng tổng hợp của các công ty cao su vùng Tây Bắc đều để trống. Bây giờ các con số đã bắt đầu được điền vào.
Nhà máy chế biến Sơn La nằm giữa những đồi cao su trùng điệp để thu gom mủ từ các vườn cao su Sơn La, Lai Châu, Điện Biên về chế biến – Ảnh: SƠN LÂM
Tại Điện Biên, ông Nguyễn Ngọc Cẩm – phó tổng giám đốc Công ty cổ phần cao su Điện Biên – cũng nói về con số lãi đầu tiên khi nói về công ty: “Điện Biên trồng sau Sơn La một năm, bắt đầu từ năm 2008 đến nay. Hiện diện tích đã lên tới hơn 3.700ha, năm 2017 mới bắt đầu cạo mủ, đến năm 2021 đã có hơn 2.700ha cho mủ, tổng doanh thu hơn 126 tỷ đồng và có lãi hơn. 16 tỷ đồng.
Ông Phạm Đức Hiển, nguyên Giám đốc Sở Nông nghiệp tỉnh Điện Biên cho biết, lợi nhuận từ mủ cây cao su bây giờ là điều không ai dám nghĩ tới khi Tây Bắc mới thành lập các nông trường.
“Từ những năm 1960, Nông trường Điện Biên đã trồng thử nghiệm một lô cao su tập trung và rải rác ở một vài nơi nữa. Sau đó, chiến tranh leo thang ác liệt, diện tích cao su thử nghiệm không thể trồng được. Đánh giá và tổng kết. Đến năm 1974, có đợt rét lịch sử, cây cao su chết gần hết, kiến thức về cao su của người dân Tây Bắc hầu như không có ”, ông Hiền nói.
Năm 2000, khi đoàn công tác của Nhà nước đi nghiên cứu kinh tế tại Lào, chứng kiến một bản người Mông ở Bắc Lào trồng tới 300ha cao su sinh sống, có tiền bán mủ cao su trang trải cuộc sống hàng ngày, anh Hiền thay đổi suy nghĩ: “Đương nhiên, một số tỉnh Bắc Lào giáp biên giới với nước ta có thể trồng cao su, nên Điện Biên không có lý do gì để không trồng cao su. Từ đó, Sở Nông nghiệp càng yên tâm và cùng các công ty cao su tham mưu cho tỉnh xây dựng quy hoạch và phát triển kế hoạch cho cây cao su.
Khi đó, những vùng đồi núi ở Điện Biên đã bị người dân, chủ yếu là người Thái, khai thác biến thành đồi trọc. Nhưng vẫn chỉ là luân canh các loại cây ngắn ngày như ngô, khoai, sắn hay lúa rẫy…, vừa đủ để bụng hôm nay lo cho ngày mai.
“Nghe vận động trồng cây có tiền, họ đồng ý làm, mấy năm đầu xây dựng cơ bản vẫn trồng xen được cây đã trồng, có tiền công chăm sóc vườn cây”. nên họ rất thích. Diện tích cũng sắp được mở rộng “, ông Hiền cho biết thêm.
Cao su “vàng trắng” trên vùng đồi Tây Bắc – Ảnh: SƠN LÂM
Thay đổi thói quen của mọi người
Với mô hình liên kết giữa doanh nghiệp cao su và người dân, công ty sẽ đầu tư 100% vốn từ cây giống, phân bón, giá nhân công, xây dựng cơ sở hạ tầng… Người dân đồng tình tham gia sản xuất cao su. sẽ được chính quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sau đó sẽ góp quyền sử dụng đất với công ty để hợp tác trồng cao su và phân chia sản phẩm.
Kết quả là hàng nghìn ha đất đồi trước đây chủ yếu do ai khai thác, làm chủ ở Điện Biên nay đã được đo đạc, làm lại giấy tờ đất đai.
Ngoài những khó khăn về địa hình đồi núi, diện tích manh mún, khó triển khai đồng bộ, việc chuyển sang chăm sóc cây, thu hoạch mủ và cạo mủ gặp nhiều khó khăn …, bởi tập quán lâu đời của người dân nơi đây cũng là thách thức không nhỏ đối với cao su các nhà phát triển.
“Công nhân giờ thích làm, mai không thích nghỉ, ít có ý thức tác phong công nghiệp như ở miền Đông Nam bộ. Đặc biệt có việc ở nhà được nghỉ 2-3 ngày”, đội trưởng gọi. Khi bạn đến, bạn có thể trả lời bất cứ cuộc gọi nào bạn gọi, vì vậy tôi sẽ chỉ nghỉ ngơi vào ngày mai, thế là xong.
Chúng tôi phải vận động hết năm này qua năm khác, giờ phải thông báo trước để xin nghỉ việc chứ không như thế nữa ”, ông Nguyễn Công Tâm, Phó giám đốc phụ trách Công ty cổ phần Cao su Điện Biên cho biết.
Đời sống dần thay đổi, giờ đây người dân Tây Bắc trồng cao su đã quen tranh thủ lúc sáng sớm hoặc chiều mát, thời gian còn lại đủ để tiếp tục làm rẫy, chăn nuôi hoặc làm những công việc lặt vặt ở nhà. . Năm 2021, lương bình quân của hơn 800 công nhân cao su ở Điện Biên là 5,7 triệu đồng / tháng.
“Tất cả đều được đóng đầy đủ các chế độ bảo hiểm, dịch vụ, y tế, nghỉ lễ, thai sản… Không những vậy, những người góp đất trồng cao su đều được chia sản phẩm theo tỷ lệ 10% sản lượng mủ trồng ngô. còn trồng sắn trước đây không tính toán nhiều, nhưng giờ ai ở đây cũng hiểu hợp đồng, tính toán chi li ”, anh Tâm nói.
“Độ ẩm cao và mưa nhiều ở Tây Bắc từng là thách thức lớn trong việc khảo nghiệm các loại giống ở đây, nhưng qua theo dõi, tôi thấy giống PB 260, RRIV 124 cho mủ rất tốt và có thể đạt sản lượng 1,4 tấn mủ / ha.
Sản phẩm của Nhà máy Chế biến cao su 28-10 Sơn La công suất 6.000 tấn / năm bán rất nhanh, không có hàng tồn – Ảnh: SƠN LÂM
Ở đây, địa hình dốc, thường xuyên ẩm ướt nên không thể lấy mủ nước mà chỉ lấy mủ khô. Bù lại, chất lượng mủ ở đây rất tốt, độ mủ trong mủ cao và ít tạp chất. Một điều thuận lợi là mủ không bị mất trộm vì bán lẻ không có người mua. Bên cạnh đó, khu vực này không có bão và gió lớn.
Theo kinh nghiệm 30 năm trong ngành cao su, từ miền Đông trở lại đây, tôi khẳng định cao su có thể phát triển tốt ở Tây Bắc ”, ông Nguyễn Công Tâm nói.
************
Những tán cây cao su ở Tây Nguyên đã mang lại sự đổi thay, phát triển cho cuộc sống của đồng bào các dân tộc thiểu số và cả những nước bạn Lào, Campuchia …
>> Lần sau: Làng nghề mọc lên tán lá cao su bên